Roderick Murray / malarstwo

Biuro Wystaw Artystycznych w Kielcach zaprasza od 8 do 29 maja do Galerii Dolnej na wystawę malarstwa Rodericka Murraya.

Kurator wystawy Stanisława Zacharko-Łagowska tak pisze o twórczości artysty: Patrząc na ekspresyjne obrazy Rodericka Murraya, odnosi się wrażenie, że jego twórczość to pole nieustannej walki pomiędzy treścią a formą. Lecz jest to walka tylko i wyłącznie o uwagę odbiorcy, bo są one wyjątkowo spójne i wzajemnie się dopełniają: forma adekwatnie dobrana jest do treści, treść z kolei uzasadnia dynamizm i ekspresję formy. Współistnieją w harmonii, którą można określić jako harmonię sprzeczności: zamierzony antyestetyzm godzi się tu zarówno z mnogością estetycznych, wyrafinowanych malarskich smaków, jak i, z często humanistycznym wręcz, przesłaniem. Dynamizm mocnych czarnych konturów równoważony jest spokojem wyciszonych barw, a iluzyjna przestrzenność zapisu zamaszystych malarskich gestów – witrażową, płaską przejrzystością kolorów.

Treść jego dzieł zawsze dotyka ludzkich spraw, a forma – figuracji. I jedno, i drugie poddane jest deformacji, wzmacniającej intensywność przekazu. Powiedzieć, że artystę interesuje człowiek – to za mało. Interesuje go bowiem człowiek taki, jaki jest naprawdę, bez kulturowej otoczki, zasłony konwenansów i społecznych norm. Tak „rozbrojonego” człowieka można spotkać w barze, pubie i w innych miejscach, gdzie w szatni, wraz z paltem czy kurtką, pozostawia się funkcje, nazwisko, ambicje zawodowe, sprawy rodzinne i wszelkie problemy. Gdzie można, w przyzwalającej atmosferze, wyciszyć się działaniem alkoholu, otoczyć chmurą papierosowego dymu – i pobyć choć na chwilę sobą. I gdzie można spotkać czujących podobną potrzebę innych ludzi, a także, chłonącego ich szczególny nastrój, obserwatora odsłaniających charaktery gestów, instynktownych zachowań i, uzewnętrznianych nimi, podświadomych pragnień. Roderick Murray należy do tych pierwszych – i do tych drugich. W wielu jego kompozycjach pojawia się motyw barów, scen rozgrywających się w ich klaustrofobicznie ciasnych i zatłoczonych wnętrzach, kontuarów i barowych akcesoriów, wśród których prym wiodą butelki i papierosy.

Artysta lubi opowiadać. Jest narratorem – może niezbyt czułym… – lecz nie oceniającym, i w pełni akceptującym ludzkie słabości. Jego malarskie opowieści oparte są nie tylko na uważnej obserwacji, ale także na bezpośrednim uczestnictwie w zaobserwowanych sytuacjach, oraz ich emocjonalnym przeżywaniu. To specyficzne sceny rodzajowe, często okraszone przedstawieniami półnagich kobiet: wizualizacjami erotycznych podtekstów, tłumionych pragnień, dusznych, damsko-męskich fascynacji. Tego rodzaju tematyka w historii sztuki ma długą tradycję: od starorzymskich, a potem renesansowych i barokowych uczt, pełnych rozmachu i przepychu, przez znakomite, ekspresyjne i dynamiczne sceny z karczm Fransa Halsa i tzw. „małych Holendrów”, po artystów XX wieku i współczesnych. Wśród nich nie sposób nie wymienić Pabla Picassa – chociażby ze względu na to, że formalne echa kubistycznego okresu jego sztuki widoczne są wyraźnie w twórczości Rodericka Murraya. Należą do nich: charakterystyczna ekspresja i specyficzna kanciastość form, sposób deformowania twarzy, a nawet zbliżona gama kolorystyczna. Zapewne ma to związek zarówno ze wspólnym obu artystom kręgiem tematycznych inspiracji, jak i z twórczym temperamentem i predyspozycjami samego Rodericka Murraya.

W jego twórczości pojawiają się również częste odniesienia – głównie w treści – i plastyczne dialogi z dokonaniami innych artystów, o czym świadczą takie kompozycje jak: „Vincent in New York” czy „Dinner with Degas”, „The expressionist” czy „Blue soup”, nawiązująca do sztuki japońskiej. Artysta bawi się stylistycznymi konwencjami i zabawnymi interpretacjami, zawsze jednak pozostając sobą. Jest otwarty także na informacje z zewnątrz: „War bride – wojenna panna młoda” to przejmujący, całkowicie pozbawiony charakterystycznej dla niego nutki humoru, wizerunek młodej kobiety z karabinem maszynowym w dłoni, ubranej w białą suknię ślubną poplamioną krwią.

Roderick Murray – twórca angielsko-warszawski (angielski z urodzenia i wykształcenia, warszawski – z wyboru), należy do artystów zwanych „osobnymi”. To ci, którzy konsekwentnie kroczą własną drogą, są wierni własnemu twórczemu temperamentowi – nawet jeżeli to oznacza dyskusję z twórczością innego artysty. To także ci, którzy mają nie tylko odwagę być w pełni sobą – także potrafią – i chcą – wyrażać, ukazywać i przekazywać w swojej twórczości swoje emocje, doznania, fascynacje i przeżycia; dzielić się nimi. Ten rodzaj filozofii twórczej, podejścia do sztuki, cechuje również Rodericka Murraya. I to, oprócz różnorodności, niewątpliwej atrakcyjności formy oraz autentyczności przekazu, stanowi o wysokiej wartości artystycznej jego malarstwa.

Roderick Murray

Urodzony: Londyn, Wielka Brytania, 01.05.1957
Studia: Chelsea School of Art, 1974-1975
Uniwersytet w Portsmouth, Wydział Sztuk Pięknych, 1975-1978
Od 1996 roku mieszka i pracuje w Warszawie

Born: London, United Kingdom, 01.05.1957
Studied: Chelsea School of Art 1974-1975
Portsmouth University, Department of Fine Arts, 1975-1978
Since 1996 lives and works in Warsaw

Wystawy / Exhibitions:
1973 Royal Drawing Society Bronze Medal, Wielka Brytania
1976 The Hiscock Gallery, Portsmouth, Wielka Brytania
1979 Chelsea Town Hall, Londyn, Wielka Brytania
1980 Portsmouth-Duisburg Group Exhibition, Duisburg, Niemcy
1981 Waterloo Gallery, Londyn, Wielka Brytania
1982 Royal Academy Summer Show, Londyn, Wielka Brytania
1983 Escape Gallery Greenwich, Londyn, Wiellka Brytania
1984 Tanaka Gallery, Nagoja, Japonia
1989 Guildford Art Society, Guildford, Wielka Brytania
1994 Giaguinto Gallery Bristol, Wielka Brytania
1998 TPSP Art Gallery, Warszawa, Polska
Pałac Kultury i Nauki, Warszawa, Polska
Plener malarski, Stare Sady, Polska
1999 Plener malarski, Stare Sady, Polska
2000 Plener malarski, Stare Sady, Polska
Guinans Bar, Tipperary, Irlandia
2001 TPSP Art Gallery, Warszawa, Polska
Art Club, Warszawa, Polska
2002 Art Club, Warszawa, Polska
2003 Galeria Art New Media, Warszawa, Polska
2005 Piony i Poziomy, Warszawa, Polska
2006 Dom Kultury Śródmieście, Warszawa, Polska
2007-2017: Międzynarodowe Spotkania Artystów – Słonne
Galeria Sztuki Współczesnej w Przemyślu, Polska
2008 Galeria Sztuki Współczesnej, Przemyśl, Polska
Biuro Wystaw Artystycznych, Kielce, Polska
2009 Galeria Zielona, Busko-Zdrój, Polska
2015 „Smok and be happy”, painting on the wall, Klub – Świetlica, Marszałkowska 17, Warszawa
2017 „Daj mi oko”, Kresowy Dom Kultury, Dubiecko – Międzynarodowe Spotkanie Artystów Słonne Reedycja
2017 Malarstwo, Galeria Sztuki Współczesnej, Przemyśl
2019 Video instalacja z Wiki Królikowski, Galeria Olimpia, Kraków
2020 Malarstwo, Galeria Górna, BWA w Kielcach