W piątkowy wieczór, 21 marca 2025 roku, odbył się wernisaż wyjątkowej wystawy „Dotyk Sztuki / Touch of Art”. Wernisaż rozpoczął się o godzinie 18:30, nieco później niż zazwyczaj, co pozwoliło gościom na wcześniejsze uczestnictwo w wernisażu wystawy malarstwa Ewy Banaszczyk „Między myślami” w Domu Środowisk Twórczych.
To wydarzenie, będące ostatnią odsłoną dwuletniego cyklu wystawienniczego, przyciągnęło licznych gości: miłośników sztuki, zarówno tych widzących, jak i osoby z dysfunkcjami wzroku, dla których przygotowano w pełni dostępną ekspozycję haptyczną. Kuratorami projektu są dr Anna Beata Barańska oraz dr Radosław Skóra, którzy od 2019 roku, w ramach inicjatywy Instytutu Sztuk Pięknych Wydziału Artystycznego UMCS w Lublinie, konsekwentnie realizują misję przybliżania sztuki osobom niewidomym i słabowidzącym, jednocześnie poszerzając percepcję odbiorców widzących.
Wśród gości nie zabrakło artystów, kuratorów, przedstawicieli lokalnych instytucji kulturalnych oraz osób z różnymi doświadczeniami sensorycznymi. Atmosfera była pełna oczekiwania i ciekawości, co podkreślało wyjątkowy charakter wystawy, zachęcającej do interakcji z dziełami sztuki poprzez dotyk.
Ekspozycja prezentuje prace 38 artystów z różnych ośrodków w Polsce, wybrane przez jury złożone zarówno z plastyków, jak i specjalistów zajmujących się wsparciem osób niewidomych. Wśród eksponatów znalazły się rzeźby, instalacje, obiekty artystyczne oraz przestrzenne obrazy malarskie, wszystkie zaprojektowane z myślą o percepcji dotykowej. Kuratorzy, Anna Beata Barańska i Radosław Skóra, osobiście oprowadzali gości, dzieląc się historiami powstawania projektu i szczegółami dotyczącymi poszczególnych prac. Barańska zwróciła uwagę na inkluzywność wystawy, podkreślając, że „można tu dotykać wszystkiego, a niektóre dzieła wręcz zaskakują – jak instalacja z czekoladkami, które można nie tylko poczuć, ale i skosztować”. Z kolei Skóra opowiedział o osobistym wymiarze swojej pracy „Sen”, która odnosi się do wątków rodzinnych, co dodało ekspozycji intymnego charakteru.
Jedną z bardziej poruszających prac ekspozycji jest dzieło Anny Beaty Barańskiej „Pszczoły budzą się do życia”, które ma na celu zwrócenie uwagi na problem zmniejszającej się populacji pszczół, angażując przy tym zmysły zwiedzających: wosk pszczeli wydzielał subtelny zapach, a zbliżenie dłoni lub ucha do instalacji uruchamia dźwięk bzyczenia. To połączenie dotyku, zapachu i dźwięku wywołuje żywe reakcje wśród publiczności, szczególnie wśród osób niewidomych, dla których taki wielozmysłowy odbiór jest niezwykle cenny.
Wernisaż zakończył się dyskusją przy słodkich przekąskach, podczas której zwiedzający dzielili się swoimi wrażeniami. Wielu podkreślało, że możliwość bezpośredniego kontaktu z dziełami sztuki zmienia ich sposób postrzegania artystycznej ekspresji. Wystawa „Dotyk Sztuki / Touch of Art” jest dostępna do 11 kwietnia 2025 roku i stanowi zakończenie obecnego etapu projektu. Wszystkie prace zaopatrzone są w opisy z audiodeskrypcją. Dla wielu uczestników wieczoru był to nie tylko wernisaż, ale także głęboko sensoryczne doświadczenie, które na długo pozostanie w pamięci.
